قارچ صدفی را چگونه پرورش دهیم؟

قارچ صدفی، یکی از قارچ های خوراکی با کیفیت مطلوب و قدرت تولید بالاست که در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر کشت می گردد و می تواند در حرارت بالا نیز این قارچ را پرورش داد.

رایج ترین مناطق پرورش قارچ صدفی، اروپا، آمریکا و آسیای جنوب شرقی است. این قارچ به راحتی بر روی موادی همچون خاک اره، ضایعات کاغذ، کنجاله سویا، چوب های پوسیده و سایر مواد لیگنوسلولزی به خوبی رشد می کند. سن این قارچ از روی شکل کلاهک آن مشخص است به گونه ای که در زمانی که قارچ جوان است، کلاهک شبیه به بادبزن است ولی وقتی سن قارچ بالا می رود، قارچ خوشه ای شکل می گردد.

 

پرورش قارچ صدفی

 

روش های پرورش قارچ صدفی

در این مقاله قصد داریم به اختصار، به بیان روش های مختلف پرورش قارچ صدفی بپردازیم. به طور کلی ۸ روش برای کشت این قارچ وجود دارد که عبارتند از:

۱- پرورش قارچ صدفی در کیسه های پلاستیکی

در این روش، کشت قارچ داخل کیسه های پلاستیکی صورت می گیرد. به این صورت که بستر کشت که همان کاه و کلش است داخل کیسه قرار گرفته و بذر قارچ را از داخل بطری به داخل کیسه بر روی کاه و کلش قرار می دهند. در این روش ابتدا کاه و کلش را خیسانده و غرقاب می کنند و به مدت نیم ساعت باید در آب جوش، جوشانده شود. این کار ۳ مزیت عمده دارد:

– اگر داخل کاه و کلش بذر غلات یا علف هرز وجود داشته باشد، این بذر در اثر حرارت قوه نامیه خود را از دست می دهد و درنتیجه اگر در زمان پرورش قارچ، به این بذور داخل بستر کشت آب برسد، جوانه نخواهند زد.

– در اثر حرارتی که به کاه و کلش داده می شود، هر گونه آلودگی و عوامل بیماری زا از بین خواهند رفت.

– مزیت دیگر جوشاندن کاه و کلش قبل از کشت این است که کاه و کلش خشبی و سخت هستند و میسلیوم قارچ نمی تواند به خوبی در آن نفوذ کند و آسیب می بینند در نتیجه با جوشاندن، این مواد نرم شده و بستر مناسبی برای پرورش قارچ صدفی فراهم می شود.

 

پرورش قارچ صدفی

 

۲- پرورش قارچ صدفی در جعبه های چوبی

این روش اولین بار در آمریکا ابداع گردید. برای این منظور ابتدا داخل جعبه ها را پلاستیک پهن می کنند. کشت در این جعبه ها به صورت لایه ای است به این صورت که یک لایه بستر کشت قرار می گیرد و یک لایه بذر قارچ. وقتی جعبه پر شد درب جعبه را می بندند و روی آن را پلاستیک می کشند.

وقتی میسلیوم ها به اندازه کافی رشد نمودند، کیسه نایلونی را از جعبه خارج کرده و یا به صورت آویزان یا چیدن روی زمین، اجازه می دهند که محصول رشد کند. لیکن عیب این روش این است که احتمال بروز آلودگی زیاد است.

 

قارچ صدفی

 

۳- کشت در سبدهای پلاستیکی

این روش کشت دقیقاً شبیه روش کشت در جعبه های چوبی است با این تفاوت که هم میزان آلودگی در آن کمتر است  و هم طول عمر جعب های پلاستیکی بیشتر است.

۴- روش کشت پشته ای

در این روش، کشت بر روی زمین یا سکو و به صورت پشته ای صورت می گیرد. این روش قدیمی بوده که احتمال آلودگی در آن زیاد است و به این صورت است که روی زمین با بستر کشت پشته هایی درست می کنند که کشت بذر به صورت لایه لایه صورت می گیرد یعنی یک لایه بستر و لایه بعدی بذر. در نهایت روی پشته ها یک پلاستیک می کشند و تا از تبخیر آب ممانعت شود و وقتی اندام قارچ نمایان شد، این پلاستیک ها را بر می دارند.

 

پرورش قارچ صدفی

 

۵- کشت بر روی قفسه یا توری فلزی

این روش کشت، همانند پرورش قارچ دکمه ای است که ابتدا محل مورد نظر را با لوله های فلزی قفسه بندی کرده و سپس روی آن را توری مشبک پهن می کنند و روی آن بستر قرار می گیرد. پس از پایان کشت، روی بستر را نیز پلاستیک می کشند تا از تبخیر جلوگیری شود.

 

پرورش قارچ صدفی

 

۶- کشت پایه ای

در این روش یک لوله فلزی یا پلاستیکی سوراخ دار را به عنوان محور مرکزی قرار داده و کیسه ها در اطراف آن قرار می گیرد. در این روش چون سوراخ در لوله وجود دارد، جریان هوا بهتر صورت گرفته و در نتیجه میزان تولید و بهره گیری بیشتر خواهد شد. کیسه ها تا زمانی که بستر سفید شود، از لوله در نمی آیند.

 

پرورش قارچ صدفی

 

۷- کشت بر روی کنده درخت

در این روش که در مجارستان ابداع شده است، ابتدا کنده های مناسب را انتخاب کرد و سپس در زمین گودالی حفر می گردد که طول و عرض آن حدود ۱۵-۱۰ سانتی متر بیشتر از کنده باشد. برای کشت ابتدا کف گودال را کمی بذر ریخته سپس کنده روی آن قرار می گیرد و بعد روی قسمت بالایی کنده نیز بذر می پاشند پس از آن داخل کنده با شاخ و برگ پوشیده شده و در لایه آخر خاک می ریزند.

کشت باید در بهار یا اوایل پاییز صورت گیرد. آبیاری در این مدت بستگی به دما دارد و باید ۴-۳ بار صورت گیرد. در اواسط پاییز کنده ها را خارج کرده و داخل جوی هایی قرار می دهند که آب از زیر آن ها عبور کند و قارچ شروع به رشد کند که با سرد شدن هوا، رشد قارچ آغاز شده و سپس می توان آن را برداشت نمود. محل جوی باید روشن باشد ولی دور از نور مستقیم و باد باشد.

 

 

۸- تزریق ریسه های قارچ بر روی کنده ها

این روش شبیه روش قبلی است با این تفاوت که ابتدا در آزمایشگاه، میسلیوم را روی قطعات چوبی ۳ در ۱ سانتی متر کشت می کنند و سپس برای انتقال روی کنده ها، ابتدا در کنده ها سوراخ هایی با همین اندازه ایجاد می کنند تا قطعات را داخل آن قرار دهند و در نهایت کنده ها در محل مناسب تحت مراقبت قرار می گیرند تا قارچ حاصل گردد.

 

پرورش قارچ صدفی

 

منبع: دیتا قارچ

برچسب ها

نوشته های مشابه

‫25 نظرها

  1. سلام شرمنده من قارچ صدفی گذاشتم قارچم ساقه خوبی گرفته ولی متاسفانه کلاهکش کاملا باز نمیشه میشه راهنماییم کنید

    1. دوست عزیز به دو پارا متر بیشتر توجه کنید یکی میزان co2 و دوم میزان رطوبت پیشنهاد می کنم این مقاله را بخوانید کنترل شرایط محیطی در پرورش قارچ،در تعداد پین ها و نحوه رشد پین ها حتی رشد یا عدم رشد پین ها و اندام باردهی بسیار مهم هستند
      البته این مقاله درباره قارچ دکمه ای است ولی در حالت کلی به همه قارچ ها مربوط می شود فقط اعداد آن نسبت به نوع قارچ متفاوت است .

      https://datagharch.com/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86-%D8%AF%DA%A9%D9%85%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%DA%86

    2. سلام هرچه اکسیژن کمتری به قارچ برسه کلاهک قارچ کمتر رشد می‌کنه و فقط ساقه رشد می‌کنه ولی اگر اکسیژن مطلوبی داشته باشه قارچ با کیفیت و بدون ساقه رشد می‌کنه .
      در ضمن هرچه دمای محیط رشد بیشتر باشه کلاهک قارچ کوچیکتر و اگر دما پایین باشه ( ۱۸ درجه) کلاهک بزرگتر میشه.

  2. سلام جناب الماسی: میخواستم بدان میشه قارچ صدفی و دکمه ای رو در یک سالن جدا پرورش داد؟

    1. سلام
      در سالن های جداگانه باید پرورش دهید، زیرا شرایط دمایی، نحوه شوک دهی و … هردو با یکدیگر متفاوت است.
      موفق باشید.

  3. سلام خسته نباشید.دمای محیط چقدر باید باشه چه درجه ایی!.رطوبتش چقد.من در منطقه جنوب .خوزستان زندگی میکنم.توی گیلان دوره پروش قارچ صدفی رو دیدم الان یه ۱۰ سالی میگذره از اموزشم.میخوام به صورت ازمایشی پرورش بدم.بذر قارچ صدفی رو کجا میتونم تهیه کنم.

    1. سلام
      برای همه قارچ ها رطوبت باید بالا باشد و معمولاً رطوبت در محدوده ۸۵ تا ۹۵ درصد می باشد، در ضمن ما قارچ صدفی به صورت عملی کار نمی کنیم؛ پیشنهاد می کنیم برای شروع حتما با آموزش هایی که تجربی و عملی هستند، کارتان را شروع کنید.
      موفق باشید.

    2. سلام خسته نباشید ببخشید من یک سوال ازتون داشتم ، من کشت قارچ صدفی رو انجام دادم و الان در مرحله زایشی هستند و جوانه زدن میگن اگه در این مرحله آبپاشی صورت بگیره زرد میشن و ازبین میرن من چیکار کنم؟آبپاشی نکنم هم بستر کمپوست خشک میشه
      ممنون میشم راهنماییم کنید🙏

      1. سلام
        رطوبت مورد نیاز قارچ صدفی باید در حدی باشد که نیازی به آبیاری نداشته باشد و رطوبت محیط در حدی باشد که تبخیر از سطح زیاد نباشد و خشکی ایجاد نشود.
        موفق باشید.

  4. سلام حدود ۱۷ روز بذر صدفی گذاشتم داخل پلاستیک فقط بعضیاشون کمی سفید شدن.همچنان در حالت استوپ هستن.هم رطوبت ،هم دمای کافی ،هم جای مناسب.نمیدونم چکار کنم؟

    1. سلام
      اگر میسیلیوم در شرایط محیطی مناسب قرار بگیرد رشد می کند و اگر رشد نمی کند، شرایط محیطی آن درست نیست که شامل دما، رطوبت و دی اکسیدکربن می باشد.
      دومین مسئله خود کمپوست است که باید حداقل های لازم را داشته باشد .
      و سومین مسئله …. ممکن است میسیلیوم های بذر به هر دلیلی در زمان مایه زنی از بین رفته باشد.
      موفق باشید.

  5. با سلام
    دو دوره هست که کاه تا روز دهم کاملا سفید میشه اما از روز دهم به بعد دچار بیماری کپک سبز یا تریکودرما میشوم .مشکل من چیه .ممنون میشم راهنمایی کنید

    1. دوست عزیز سلام
      معمولاً تریکودرما یا کپک سبز در شرایط اسیدی به خوبی رشد می کند، شما باید از ph کمپوست خود مطمئن شوید.

  6. با سلام
    جناب مهندس کیسه های پلاستیکی وقتی به مرحله ۸۰٪ سفید شدن می‌رسند دچار تریکو می‌شوند. ممنون میشم راهنمایی کنید.
    در ضمن بفرمایید میزان فشردگی کاه داخل پلاستیک چقدر باید باشد؟؟؟

  7. سلام و عرض ادب
    در مورد بیماریه تنفسی ناشی از کاشت قارچ صدفی سوال داشتم
    اگر با ماسک فیلتردار وارد محیط بشیم ایا باز هم مشکل تنفسی بوجود میاد؟

    1. سلام اسپور قارچ صدفی برای برخی افراد حساسیت ایجاد می کند، در صورتی که شما هم حساسیت دارید از پزشک خود سوال کنید.

  8. سلام و عرض ادب
    من میخواهم در یک فضای ۵۰متری شروع به کار پرورش قارچ صدفی بکنم،میشه لطف بفرمایید برای تهیه مواد و چگونگی انجام کار راهنمایی بفرمایید؟در ضمن اگه میشه میزان تقریبی سرمایه پولی مورد نیاز و همچنین درآمد تقریبی حاصل از این کار در پنجاه متر اطلاعات بدید،ممنون و سپاسگذارم

    1. دوست عزیز سلام
      ما به طور عملی قارچ صدفی کار نمی کنیم و در این زمینه تجربیات زیادی نداریم.
      موفق باشید.

      1. سلام میخواستم بدونم چرا بااینکه پرورش قارچ صدفی آسونتره ولی پرورش دهنده و سایت‌های کمتری درموردش وجود داره؟

        1. سلام
          قارچ صدفی علاوه بر بازار کوچکتری که دارد، به دلیل اینکه در زمان اسپورزایی، حساسیت شدیدی برای برخی از افراد ایجاد میکند، طرفدار کمتری دارد.

  9. جناب سلام وقت بخیر
    لطفا میشه چند تا راهنمایی کنید مثلا وقتی بذرومیریری در پلاستیک می‌بندی چندروز باید نورنبیند وبعد چند روز که بعضی بسته جوانه های کپک زیاد میشه آیا باید دیگه از تاریکی آورد بیرون ودرنور مستقیم قرار داد این مراحلش هر جا گشتیم نبود این دوتا مراحلش توروخدا توضیح بدید مرحله اول چندروز بمونه تو تاریکی وچه مرحله ای نور ببینه

    1. دوست عزیز سلام
      ما به طور عملی قارچ صدفی کار نکرده ایم ولی روشی که در مقاله توضیح داده ایم، روشی است که از منابع خارجی گرفته شده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن