چگونه از شر نماتدهای سالن های پرورش قارچ خلاص شویم؟

نماتدهای سالن های پرورش قارچ دکمه ای 

نماتد یکی از آفات در سالن های پرورش قارچ دکمه ای است که می توان به صورت همیشگی آن را در سالن ها مشاهده نمود. این جانداران کرمی شکل هستند و با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند. شرایط خیلی مرطوب مناسب تکثیر این جاندار است. نماتدها علاوه بر میسیلیوم ها به اندام بارده قارچ نیز حمله می‌کنند. حضور نماتدها در بستر کشت نشان از کاهش عملکرد محصول است.

منبع رایج نماتدها کاه و کاش گندم مرطوب، کودهای حیوانی، خاک‌پوششی، کمپوست های مصرف‌شده، آب آبیاری و ابزار آلوده هست. در صورتی که پاستوریزاسیون کمپوست به خوبی صورت نگرفته باشد و یا بر روی خاک پوششی آب زیادی ریخته شود، این امکان وجود دارد که نماتدها خسارت ایجاد کنند. کمپوستی که آلوده به نماتد شده است حالت خیس و فرو رفته دارد و میسیلیوم ها و پین هدها از سفید به سمت قهوه‌ای شدن متمایل می‌شوند. نماتدهای موجود در سالن‌های پرورش به دو دسته نماتدهای ساپروفیت (تغذیه از مواد در حال پوسیدن) و نماتدهای میکوفیت (تغذیه از خود قارچ) تقسیم می‌شوند.

روش‌های فیزیکی مقابله با نماتدها

– بستر را زیر نور مورد بررسی قرار دهید زیرا نماتدها در زیر نور حرکت می کنند و می توانید آن ها را تشخیص دهید.

– نماتدهای ساپروفیت از آفات قارچ دکمه‌ای نیستند و تنها از مواد در حال پوسیدن تغذیه می‌کنند؛ بنابراین پاستوریزه صحیح کمپوست از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری ورود این نماتد است. ولی نماتدهای مایکوفیت با سوراخ کردن هیف های میسیلیوم ها، بیماری‌های باکتریایی و ویروسی را نیز منتقل می‌کنند. با از بین رفتن میسیلیوم ها، باکتری‌های بی‌هوازی فعال شده و بوی نامطبوعی از کمپوست به مشام می‌رسد.

– کودهای حیوانی مورد استفاده در کمپوست باید خشک، خرد شده و از هم فروپاشیده باشد. آب آبیاری تمیز باشد.

– کاهش آبیاری خاک‌پوششی تا حد امکان، مخصوصاً زمانی که پس از آبیاری آب از خاک‌پوششی به کمپوست برود و کمپوست سیاه و آبدار شود در این حالت بوی نامطبوعی از سالن به دلیل تخمیر بی‌هوازی باکتری‌ها به مشام می‌رسد که عامل این تخمیر توسط نماتدهای ساپروفیت است.

– کاهش رطوبت و دمای سالن پرورش آلوده به نماتد

– کوکات سالن‌های پرورش پس از تخلیه سالن‌ها

– در شرایط نامساعد محیطی، نماتدها کیست تشکیل می‌دهند و به خواب می‌روند تا زمانی که شرایط محیطی برای آن‌ها مساعد گردد بنابراین انتقال آن‌ها با باد به‌راحتی انجام می‌گیرد.

– رعایت نکات بهداشتی لباس و وسایل کارکنان و مبارزه با حشرات؛ در شرایط آلودگی زیاد نماتدهای ساپروفیت را در برابر نور در تاریکی به‌صورت لکه‌های براق می‌توان تشخیص داد. در این شرایط نماتدها به‌راحتی به حشرات، لباس و کفش کارکنان می‌چسبند و منتقل می‌شوند.

– کفش ها را قبل از وارد شدن به سالن های پرورش در محلول آهک ضدعفونی کنید تا از انتقال نماتد به سالن جلوگیری شود.

– همه ابزارها، دیوارها، کف و قفسه‌بندی‌ها باید با فرمالین ۲% قبل از ورود کمپوست ضدعفونی شوند.

– جمع‌آوری سریع بقایای ته قارچی بستر پس از برداشت، چه‌بسا بافت‌های در حال پوسیده قارچ در بستر منبع تغذیه مناسب برای نماتدهای ساپروفیت هستند.

– کنترل سایر حشرات با سموم حشره‌کش

– بررسی و کنترل از سالن‌های سالم به سمت سالن‌های آلوده به نماتد انجام گیرد.

روش‌های شیمیایی مبارزه با نماتدها

برخی از سموم شیمیایی که برای کنترل جمعیت نماتدها استفاده می‌شوند، در فرایند تولید کمپوست استفاده می‌شوند.

روش‌های بیولوژیکی مبارزه با نماتدها

این روش در ایران چندان استفاده نمی ­گردد. ولی تحقیقات زیادی در مورد کنترل بیولوژیکی نماتدها انجام‌شده است. استفاده از میکروارگانیسم‌ها و بخش‌هایی از عصاره استخراج شده گیاهان برای کنترل نماتدها بررسی‌شده است. در هندوستان از برگ خشک‌شده گیاهان شاهدانه و کرچک و کاه و کلش گندم استفاده می‌کنند و جمعیت قارچ‌های گرمادوست و قارچ‌های تولیدکننده آنتی‌بیوتیک را افزایش می‌دهند و به دنبال آن جمعیت نماتدها را کاهش می‌دهند.

منبع: دیتا قارچ